Ogon: zwieszony, prosty czy zakręcony?
 

Ogon służy psu jako środek ekspresji emocji i narzędzie komunikowania się ze światem.

  • Ogon to cecha charakterystyczna każdej rasy
  • Z anatomicznego punktu widzenia ogon jest dolnym końcem kręgosłupa
  • Nie pozwalajmy dzieciom ciągnąć psa za ogon, bo nie jest to przyjemne i zwierzę może zareagować ostro
  • Także i włos na ogonie wymaga szczotkowania – ale powolnego i uważnego
  • Obcinanie ogona z pobudek estetycznych czy zwyczajowych jest niewłaściwe, gdyż pozbawia psa jednego z ważniejszych środków ekspresji i wyrażania uczuć.

    Wskaźnik nastroju psa
    Pies używa swego ogona na wiele najróżniejszych sposobów – jeśli pies napotka większego, silniejszego i bardziej dominującego przedstawiciela swego gatunku, to opuszcza ogon i przysłania nim gruczoły okołoodbytowe. „Z podkulonym ogonem" jak mawia się potocznie, demonstruje swą chęć poddania się dominującemu partnerowi, który z kolei śmiało unosi ogon i odsłania gruczoły okołoodbytowe, wysyłając w ten sposób sygnał zapachowy, który jednoznacznie identyfikuje psa i jego płeć.
    Ogon jest niezmiernie ważną częścią ciała psa i spełnia w zasadzie podwójną funkcję – z jednej strony jest typową cechą identyfikacyjną danej rasy, z drugiej – służy psu jako środek wyrazu i komunikowania się ze otoczeniem. By ocenić zgodność psa danej rasy z wzorcem należy także ocenić sposób noszenia ogona, zarówno w spoczynku, jak i w pobudzeniu psa. Każdy sędzia na ringu wystawowym ocenia trzymanie przez psa ogona zarówno w statyce, jak i w ruchu.

    Najróżniejsze kształty
    Wiele psów pasterskich czy stróżujących nosi ogon zwisający, zazwyczaj stosunkowo prosty i skierowany ku ziemi. Wzorce wielu ras terierów opisują z kolei ogon 'wesoło noszony', co zazwyczaj oznacza, że ogon jest lekko łukowato noszony ku górze i zadarty ku niebu, dzięki czemu pies uzyskuje zadziorną, sprężystą i przede wszystkim krótszą sylwetkę. Niektóre teriery maja mieć ogon wyprostowany ku niebu (tak np. ma foksterier), inne z kolei noszony poziomo, na przedłużeniu linii grzbietu (skye terier). Bujnie owłosiony ogon japońskiego china zakręcony jest w kierunku lędźwi – i nie jest to wyjątek, wiele ras psów ma wzorcowo ogon zakręcony i stale noszony ku górze. Krótki ogon buldoga angielskiego bywa najczęściej dwukrotnie załamany. Szpice i psy północy zazwyczaj noszą ogon zakręcony nad grzbietem. Z kolei niektóre psy myśliwskie, zarówno gończe jak i wyżły angielskie noszą ogon 'szablasty', poziomo, ale leciutko wygięty, albo wprost przeciwnie, opuszczony za to z zadartym koniuszkiem (wyjątkiem jest tu, jak zazwyczaj beagle, noszący ogon szablasty, ale ku górze...). Dla większości chartów typowy jest ogon zawinięty na końcu – choć trudno tu o uogólnienia: saluki ma mieć na końcu ogona kółeczko, a greyhound ogon raczej prosty...

    Ulubione znaki: machanie powitalne
    Ogon nie jest jednak jedynie cechą anatomiczną, służy psu przede wszystkim jako środek komunikacji i przekazywania sygnałów, zarówno przedstawicielom swego gatunku, jak i ludziom. Kiedy wracamy do domu po kilkugodzinnej nieobecności, zazwyczaj nas czworonożny przyjaciel wita nas w drzwiach i powitalnie macha ogonem. A podczas państwa nieobecności ogon zachowywał się inaczej – i być może w czasie burzy zawijał się aż pod brzuch, by pokazać że pies czuje się niepewny i przerażony. Z kolei w czasie wesołej zabawy ogon z reguły wędruje ku niebu, a zadowolony pies macha nim, by okazać dobry nastrój.

    Kontakty z innymi psami
    Podczas spotkania dwóch psów ogon służy zazwyczaj jako wskaźnik nastroju jego właściciela. Pewny siebie pies unosi ogon i stroszy sierść, by wyglądać znacznie bardziej imponująco. Walka wisi w powietrzu, jeśli ogon idzie w górę, pysk się marszczy, a wargi odsłaniają zęby aż po dziąsła. Machanie ogonem jest z koeli objawem niepewności i nerwowości, i w tym wypadku nie ma wiele wspólnego z powitalnym machaniem, jakie znamy z powrotów do domu, a jest raczej objawem niepewności, jak zachowa się napotkany pies. Jedyna wspólna cecha obu zachowań to podkreślanie machaniem pokojowych i przyjaznych intencji. Z kolei zadarty wysoko ogon, napięte mięśnie całego ciała i stulone ku tyłowi uszy są widomym dowodem na to, ze pies czuje się niepewnie. Jeśli pies postanowi się poddać (biernie), to raczej przewróci się na grzbiet, a ogon wtuli między tylne nogi i przysłoni nimi genitalia. Przy poddaniu się aktywnym (które wcale nie jest mniej ważne!) pies lekko ugnie przednie nogi, opuści ogon i będzie się starał polizać drugiego psa po pysku.

    Obcinanie ogona jest wciąż dozwolone
    W Średniowieczu w Wielkiej Brytanii wprowadzono podatek od posiadania psów, przy czym jego wysokość uzależniona była od długości psiego ogona. Ponieważ biedacy nie byli w stanie i nie chcieli pogodzić się z dodatkowym podatkiem, przeto obcinali swym psom ogony... Stąd ponoć pochodzi obyczaj obcinania (kopiowania) psiego ogona – działanie takie jest dziś w większości krajów europejskich zabronione ( w Polsce wciąż nie) i w nich psy z obciętymi ogonami nie są dopuszczane do udziału w wystawach.

    Biega jak pies za własnym ogonem
    Zachowanie to jest typowe dla szczeniąt i można je często obserwować u młodych psów, kiedy bywa sposobem na odreagowanie silnej emocji. Młody psiak kompensuje sobie w ten sposób nagłe i niespodziewane oddzielenie od rodzeństwa – można zakładać, że pies znajdujący się w nieznanym sobie otoczeniu usiłuje psychicznie wrócić do czasów szczenięctwa by w ten sposób poradzić sobie z nowym środowiskiem. Trzeba uważać, by mechanizm ten nie utrwalił się w psim zachowaniu, gdyż jest to dowód na niepewność lub po prostu słabą konstrukcję psychiczną zwierzęcia i można go zniwelować, pozytywnie motywując psa i rozwijając w nim pewność siebie. Jeśli tego nie uczynimy, zachowanie to może się utrwalić i przerodzić się w stały narów psa.